Ç.G.U. Özge Selçuk Bozkurt
Çocuk Gelişim Danışmanlığı
&
Oyun Terapisi
Gece Tuvaletini Nasıl Halledeceğiz ?
Anlatacağım yöntemle 1 gece kontrol için uykusuz kalabilirsiniz ancak 3.,5. Günde normal şartlar altında tuvalet düzeni belirginleşmektedir. İlk gece, çok çişi gelen bir çocuk değil ise kaldırmayın. Unutmayın çiş yaptığı saatin kontrolünü yapıyoruz.
Öncelikle belirteyim, herkes için belirli bir kural yoktur! İdeal olanı gece ve gündüzün aynı anda başlatılmasıdır. Gece beslenme durumuna göre, uyanınca zor uyuyan çocuğa göre hatta annenin çalışıp çalışmama durumuna göre değişen çözüm önerileri vardır.
Gece bezlesek mi?
Gündüz açayım, gece bağlarım düşüncesi, çocuğunuzun kafasını karıştırır. Eğer misafirlikteyseniz, yolculuktaysanız, çişini ne zaman yapacağını bilemiyorsanız, zor durumda kalmamak için kullanılabilir. Ancak hani beze veda etmiştik ya, işte tekrar girmesin hayatınıza. Kilot gibi giyilen bezlerden alabilirsiniz böyle özel durumlar için. Ancak yine de gece tuvaleti bi ziyaret edin bezi kilot gibi sıyırın, oturtun sonra da çekin... 2,5-3 yaş düzeyi gece tuvalet süreci daha kolay olacaktır.
Altında bez olduğunu unutturmaktı amacımız, gece uyandığında bezi fark etmesi bile “acaba altımda bez var mı yok mu” düşüncesini devam ettirir, gün içinde altına “bez varmış gibi” kaçırmasına neden olabilir. Önerilen : yatağınıza alez serin ve mesane kapasitesi, çişi tutabilme becerisini ölçümleyin nasıl mı?
Çişini gece tutabiliyor mu?
Hani derler ya, “gece bezi kuru kalkıyorsa çocuğunuz tuvalete hazırdır” kısmen doğru. Enürezis problemi olan, zaten dolu mesaneyle yatan, mesane kapasitesi nedeniyle 10-11 saat idrarı tutamayan çocuklar için yanıltıcı bir söz. Çünkü çocuk çoğunlukla altı ıslak kalacağı için, belki de 7-8 yaşına kadar hazır olmayacak...
Unutmayın, gece beslenmesi yapan çocuklarda bu düzen daha zor olacaktır. Önce bu yaşa kadar gece beslenmesini azaltıp bitirmenizi isteriz. Bu konu da ayrı bir danışmanlık konusudur. Gece uyanıp, tekrar uykuya beslendikten sonra dalabilen çocuklar için ve uyandığında zor dalan çocuğunuz varsa bu süreç biraz daha farklı gelişecektir. Önce gece tuvalete kaldırıp-kaldırmamayı düşünelim. Mesane kapasitesi tespiti yapalım:
Bezi atın, alez serin, ilk denemelerde mesane kapasitesini ve dayanma gücünü ölçeceğiz çünkü.
Çocuğunuzun çişini yaparak yattığına emin olun
En son sıvı aldığı saati not edin.
İlk derin uykudan uyanma ya da hareketlenme saatini not edin
Gece uykuya yattığı saatten ne kadar sonra ıslattığına bakın.
Evet ilk gece uykusuz kalacaksınız belki ama, yapacağı saat önemli.
Çişini yaparak yatmış ve yattıktan 3-4 saat sonra ıslanmışsa, demek ki uyku geçişlerinde kaldırmanız gerekmekte. İlk derin uykudan uyanma hareketlenme saatinde kaldırın ve tuvalete oturtun. Bilincin Açık Olduğuna Emin Olun! Uyku halindeyken çişini bırakmaya şartlanma olmadan, bilinçli olarak çişini yaptırın. Çişini yaptıysa su da içmediyse, sabaha kadar kuru kalabilir. Gece çişini yapmadan yattıysa, en son içtiği sıvı miktarını düşünün ve ne zaman yaptığını. Artık mesane boş ise, sıvı içerse, içirin ve tekrar saate bakın. İkinci çiş atımı ne zaman olacak? İşte bu sıvı alındıktan ne kadar sonra saldığını gösterecek ve bir sonraki geceye referans olacaktır. Ama unutmayın bu günlerde ölçümleme yaptığınız için olağan dışı birşeyler olmamış olsun. Üşüme, yorgunluk, aşırı sevinç, üzüntü...vb)
Gece sık uyanıyor ve bir daha zor uyuyorsa, uyanma anına denk getirin. Sizin imtiyazınız var, ilk günler oturak yatağına yakın durabilir. Uyanan çocuk sinirli olur, tuvalete gidip uykusu açılınca, işin içinden zor çıkılır çünkü. Uyandığı anda oturtun, amaç tuvalet kurallarından ziyade, gece tuvalet zamanlarının tespiti çünkü.
Her çocuk gece çişe kalkmayabilir, ancak yatmadan uyku rutininizin içine bu dönemde çiş de ekleneceğinden şöyle yapabilirsiniz: sevdiği bir etkinliği de uyku rutinine ekleyin. Dişi fırçalayıp, çişimizi yapalım, sonra sürpriiz: oyun hamuru (oyun hamurunu seviyorsa) ile 5 dakika oynama zamanı! Sonra pijama giyip masal dinlemeye yatağa... (yatakları da mı ayırmadınız? Gece beslenmesi var mıydı? Eğer cevaplar evet ise, bir çok konunun çözümü devreye gireceğinden, lütfen bir uzmandan danışmanlık alın. Bu sürece nereden başlayacağınızı sizi ve çocuğunuzu tanıyan uzman doğru yönlendirebilir)
Artık ne kadar süre ile çişini tutabiliyorsa bu sizin referans değeriniz. Gerekiyorsa çişe kaldırın, gerekmiyorsa kaldırmayın. 21.00 de yatıp 08.00 de kuru kalkan çocuklar olduğu gibi, her 3 saatte bir uyanan ve ıslak kalkan çocuklar da vardır. Unutmayın, sıvı alıyorsa ortalama 3 saat sonra kontrolünü yapın. Yapmamışsa 4. Saatte bir daha bakın. 5. Saatte ıslattı ise, bir sonraki gece, 4. Saatte kaldıracağınızı ve çişini yaptıracağınızı öğrenmiş oldunuz. Zaten çocuklar iki uyku arasındaki uyanma döneminde genelde ıslatırlar. Dolu mesane vücuda rahatsızlık hissi verir, hareketlenme ya da uyanma gerçekleşir. Gece, gündüze oranla daha az tuvalet ihtiyacı olacağından yapacağı saatler ortalama olarak bellidir.
Unutmayın, çocuğunuzun bu dönemi rahat atlatması sizin elinizde. Siz kaygılıysanız o da kaygılanacaktır. Her zamankinden farklı davranmayın. Çok rahat da olmayın ama “aman canım, önemli değil” de demeyin kaçırdığında. (Hayır önemli, yere yaptı çünkü. ) “Ama biraz daha dikkat edelim , tuvaletimizi nereye yapacağımızı öğrendik, arada bir kaçıracaksın olabilir, çişinin geldiğini hissettiğin an gitmek gerekiyormuş, şimdi bunu öğrendik “ denebilir.
Kolay gelsin, tüm bunlar geçecek ve siz yavrunuzun hayatında bir basamak daha aşacak, en tepeye vardığınızda bu zorlu basamağı tebessümle anacaksınız;)
Uzm. Özge SELÇUK BOZKURT
Gelişimsel ve Pedogojik Danışman